สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) ตระหนักถึงความสำคัญของการอนุรักษ์และต่อยอดภูมิปัญญาท้องถิ่นด้วยวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรม บูรณาการการใช้ประโยชน์จากทุนทางสังคมเพื่อการพัฒนาท้องถิ่นอย่างเหมาะสม เพื่อเป็นขวัญและกำลังใจต่อคุณงามความดีแก่บุคคลต้นแบบในภาคตะวันออกเฉียงหนือ จึงได้เสนอชื่อรางวัล “วิทย์แปงบ้าน อีสานแปงเมือง” โดยมอบขึ้นในงาน “สวทช.วิทย์สัญจร: วิจัยเข้มแข็ง เสริมแกร่งภูมิภาค”
ในปี 2561 งาน “สวทช. วิทย์สัญจร” ที่จังหวัดอุดรธานี สวทช. ได้มอบรางวัล “วิทย์แปงบ้าน อีสานแปงเมือง สาขาพัฒนาสังคม” แก่ คุณกัลยณัฏฐ์ พระศรีนาม ประธานกลุ่มวิสาหกิจชุมชนแปรรูปผลผลิตทางการเกษตร บ้านบ่อเหมืองน้อย อ.นาแห้ว จ.เลย ผู้นำเกษตรกรที่เข้มแข็งเรียนรู้การปลูกสตรอว์เบอร์รี่ ร่วมกับศูนย์ไบโอเทค สวทช. และมหาวิทยาเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี ผลิตสตรอว์เบอร์รี่ขายด้วยตนเอง พร้อมทั้งบุกเบิกด้านการตลาดจนทำให้ชุมชนสามารถผลิตสตรอว์เบอร์รี่ขายเกิดรายได้หมุนเวียนในชุมชน 1.4 ล้านต่อปี จนเป็นที่มาของคำว่า “สตรอว์เบอร์รี่แดนอีสาน”
วิทย์แปงบ้าน ความหมายคือ การนำวิทยาศาสตร์มาซ่อมสร้าง/ปรับปรุงใช้ในชุมชน หรือพัฒนาชุมชน
อีสานแปงเมือง ความหมายคือ เมื่อชุมชนมีความรู้แล้วนำมาต่อยอดในพื้นที่ๆใหญ่กว่าชุมชนนั่นหมายถึงเมืองหรือประเทศ
คำว่าแปง ภาษาอีสานหมายถึง ซ่อมสร้างหรือทำให้ดีขึ้น
