‘ไข่ไก่อารมณ์ดี’ จุดเริ่มต้นล่าฝันเพื่อชุมชน

ศรีแพ ดวงแก้วเรือน เป็นหนึ่งในชาวบ้านแม่ทาที่อาสาเลี้ยงหนอนแมลงทหารดำ ทั้งๆ ที่ไม่ชอบหนอน แต่เธอก็อาสาเลี้ยงด้วยมองว่าได้ใช้ประโยชน์จากเศษอาหาร “เลี้ยงไม่ยากเลย ใช้เศษอาหารจากบ้านเราบ้านญาติ เอาน้ำออก แล้วมาให้หนอนกิน เศษอาหารเอาไปทำปุ๋ยหมักก็ใช้เวลากว่าจะได้ปุ๋ย แต่เอามาเลี้ยงหนอนใช้เวลาย่อยน้อยกว่า ได้หนอนไปให้ไก่กิน แล้วเราได้ไข่ไก่กลับมาด้วย”

ขณะที่ อดิศักดิ์ ต๊ะปวน สมาชิกกลุ่มฯ ซึ่งเลี้ยงไก่ไข่ 80 ตัว และทำโรงเลี้ยงพ่อแม่พันธุ์หนอนไว้เองด้วย เก็บไข่และอนุบาลจนหนอนโตแล้วเอาไปให้ไก่กิน เล่าว่า “ใช้หนอนเป็นอาหารเสริมให้ไก่ สิ่งที่เห็นคือเราได้ไข่มากขึ้น ฟองโต เปลือกหนา จากที่เคยได้ไข่ 40-50 ฟอง เป็นเบอร์ 3 และ 4 พอเสริมด้วยหนอนได้ไข่ไม่ต่ำกว่า 50-60 ฟอง ขนาดเบอร์ 0-2 ต้นทุนค่าอาหารลดลงแต่ยังไม่ถึง 50% เพราะปริมาณหนอนไม่พอ ก็ตัดสินใจลงทุนสร้างโรงเรือนเลี้ยงหนอนเพิ่ม ส่วนอาหารของหนอน ใช้เศษอาหารจากครัวเรือนและเศษผักผลไม้จากแปลงข้างเคียง ถ้าเลี้ยงหนอนได้มากพอ ต้นทุนก็ลดลงได้อีก”

หลังได้ทดลองขับเคลื่อนโมเดลขยะแลกไข่มาได้เกือบปี ยุทธศักดิ์ มองว่า โจทย์ท้าทายคือการหาวัตถุอินทรีย์ให้เพียงพอสำหรับเลี้ยงหนอนและการบริหารจัดการจุดเลี้ยงหนอนที่กระจายอยู่ตามบ้านอาสาสมัคร ไม่ให้เกิดกลิ่นรบกวน ซึ่งเป็นโจทย์ที่กลุ่มฯ ต้องเรียนรู้และทดลองร่วมกับ สวทช. ต่อไป นอกจากนี้กลุ่มฯ ยังมีแผนทำมาตรฐานไก่ไข่อารมณ์ดีของกลุ่มฯ เพื่อสร้างความมั่นใจให้ผู้ซื้อและเป็นแนวทางสำหรับสมาชิกผู้เลี้ยงไก่ของกลุ่มฯ

กลุ่มแม่ทาล่าฝันมีสมาชิกเลี้ยงไก่ไข่ 8 ราย ผลิตไข่ไก่ได้สัปดาห์ละประมาณ 1,750 ฟอง และด้วยไข่ที่สด ฟองใหญ่และปลอดภัยจึงเป็นที่ต้องการของตลาดสัปดาห์ละ 2,700 ฟอง ทำให้กลุ่มฯ ต้องเพิ่มจำนวนไก่อีก 300 ตัว จากที่มีอยู่ 600 ตัว และเปิดรับสมาชิกเพิ่ม

“คนในชุมชนได้กินไข่จากกลุ่มฯ เราแล้ว แต่ยังไม่มาก ด้วยราคาที่แพงกว่าไข่ในตลาด ถ้าขายในชุมชนก็ขายฟองละ 3 บาทกว่า แผงละ 100 บาท ต้นทุนอยู่ที่ 2 บาทกว่า ต่อไปถ้าเราเลี้ยงหนอนได้มากขึ้น ก็จะช่วยลดต้นทุนเราได้ ส่วนตลาดข้างนอกเราขายไข่เบอร์ 0 ใบละ 6.50 บาท ใช้ชื่อ “ไข่ไก่แม่ทาล่าฝัน” มีส่งไปกรุงเทพฯ เป็นพรีออเดอร์ ไปขายเองที่ข่วงเกษตรอินทรีย์เชียงใหม่ ทุกวันพฤหัสบดีและเสาร์ แล้วก็มีออเดอร์จากร้านอาหารและร้านเบเกอรี่ในตัวเมืองเชียงใหม่ รวมถึงริมปิงซูเปอร์มาร์เก็ต สาขามีโชค”

จากกลุ่มคนหนุ่มเล่าฝัน มาวันนี้พวกเขาได้เริ่มล่าฝันทำเพื่อชุมชนและอยู่ระหว่างจัดตั้งเป็น “วิสาหกิจชุมชนกลุ่มแม่ทาล่าฝัน” แม้วันนี้การเลี้ยงไก่ไข่อินทรีย์และการลดต้นทุนค่าอาหารไก่ด้วยหนอนแมลงทหารดำยังมีสิ่งที่พวกเขาต้องเรียนรู้และแก้ปัญหาต่อไป แต่เป็นจุดเริ่มต้นการลงมือทำความฝันเพื่อชุมชนให้เป็นจริง

“การเลี้ยงไก่เป็นจุดเริ่มของพวกเราที่จะเป็นส่วนหนึ่งของการสร้างชุมชนให้เป็นสุข สิ่งที่เราเห็นได้จากการเลี้ยงไก่นอกจากทำให้มีรายได้หรือการใช้เศษอาหารให้เป็นประโยชน์แล้ว การเลี้ยงไก่ยังสร้างปฏิสัมพันธ์ในครอบครัว ที่ต่างช่วยกันให้อาหารไก่ เก็บไข่ คัดแยก เช็ดทำความสะอาด เป็นกิจกรรมร่วมของครอบครัวที่ได้ไข่กิน ได้รายได้และได้ความสัมพันธ์” ยุทธศักดิ์ บอกทิ้งท้าย

# # #