เริ่มแรกเลยเราทำนาอินทรีย์ซึ่งทำยาก คนเฒ่าคนแก่หลายคนก็ท้อ ได้แต่บอกว่าให้ทำต่อ อดทน ทำนาอินทรีย์มันยาก แต่เราได้บุญ ทำผักอินทรีย์ ผักที่ไม่มียา มันก็ได้บุญ
คือที่มาของชื่อ “สวนปันบุญ” แหล่งผลิตข้าวและผักอินทรีย์ที่คนปลูกเชื่อมั่นว่าคือสิ่งดีๆ ที่อยากแบ่งปัน นับแต่ก่อตั้งกลุ่ม “วิสาหกิจชุมชนปันบุญ” เมื่อปลายปี 2555 โดยมี สุจารี ธนสิริธนากร เป็นหัวเรือสำคัญที่เปิดรับและปรับเปลี่ยนนำพากลุ่มฯ พัฒนาจนกลายเป็น “ศูนย์เรียนรู้เกษตรอินทรีย์ปันบุญ” ที่ผลผลิตทั้งข้าวและผักได้การรับรองมาตรฐานสินค้าเกษตรอินทรีย์ (Organic Thailand)
สถาบันการจัดการเทคโนโลยีและนวัตกรรมเกษตร (สท.) ร่วมดำเนินงานกับกลุ่มวิสาหกิจชุมชนปันบุญเมื่อปี 2561 ผ่านการเชื่อมโยงเครือข่ายจากวิสาหกิจชุมชนเกษตรอินทรีย์โนนกลาง โดยทำงานร่วมกับกรมวิชาการเกษตร ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรกาฬสินธุ์ (ศวพ.กาฬสินธุ์) มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี (ราชบุรี) และบริษัท กลุ่มเซ็นทรัล จำกัด เติมเต็มความรู้ด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรมที่ตอบโจทย์การผลิตพืชผักอินทรีย์ของกลุ่มฯ ไม่ว่าจะเป็น การเก็บเมล็ดพันธุ์ไว้ใช้เอง การเพาะกล้า การผลิตปุ๋ยหมักไม่พลิกกลับกอง ปุ๋ยไส้เดือนดิน สารชีวภัณฑ์ การวินิจฉัยโรคและแมลงศัตรูพืช การเลี้ยงผึ้งและชันโรง การปลูกมะเขือเทศอินทรีย์ โรงเรือนปลูกพืช สมาร์ทเทคโนโลยี รวมถึงการวางแผนการผลิตและการตลาด
การเปิดรับความรู้และเทคโนโลยีโดยปรับประยุกต์ร่วมกับภูมิปัญญาการผลิตพืชผักของสมาชิกกลุ่มฯ ทำให้ผลผลิตผักอินทรีย์ของกลุ่มฯ มีคุณภาพและเป็นที่ต้องการของตลาด กลุ่มฯ สามารถสร้างนวัตกรและนวัตกรรมพร้อมใช้ภายใต้บริบทของพื้นที่ อาทิ การผลิตผักสลัดอินทรีย์คุณภาพ การแปรรูปเพิ่มมูลค่าผักอินทรีย์ การผลิตสารชีวภัณฑ์ การผลิตน้ำหมักถั่วเหลือง การผลิตน้ำหมักไล่แมลง การจัดการระบบน้ำ เป็นต้น
“ศูนย์เรียนรู้เกษตรอินทรีย์ปันบุญ” เป็นพื้นที่แห่งการเรียนรู้ของทั้งสมาชิกกลุ่มฯ เครือข่ายเกษตร หน่วยงานภาครัฐ โดยมีกิจกรรมอบรมเชิงปฏิบัติการการปลูกผักอินทรีย์วิถีปันบุญให้กับผู้สนใจ นอกจากนี้ยังเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงเกษตรอีกจุดหนึ่งที่นักท่องเที่ยวมาเยือนจังหวัดกาฬสินธุ์ต้องมาเช็คอิน