มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย – สถาบันการจัดการเทคโนโลยีและนวัตกรรมเกษตร

ในปี พ.ศ. 2565 สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) โดยสถาบันการจัดการเทคโนโลยีและนวัตกรรมเกษตร (สท.) และมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย (มทร.ศรีวิชัย) มีความร่วมมือพัฒนาสถานีเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรมด้านการเกษตร (Training Hub) ในพื้นที่ภาคใต้ เพื่อเป็นพื้นที่สาธิต ทดสอบและเรียนรู้การปรับใช้เทคโนโลยีเกษตร/เกษตรสมัยใหม่ ให้เกษตรกรได้เข้าถึงองค์ความรู้และเทคโนโลยีเกษตร ยกระดับทักษะความรู้บุคลากรภาคการเกษตร พัฒนาเกษตรกรแกนนำ เกษตรกรรุ่นใหม่ (Young Smart Farmer) และอาสาสมัครเกษตรหมู่บ้าน (อกม.) อีกทั้งเป็นพื้นที่ขยายผลองค์ความรู้เทคโนโลยีและนวัตกรรมของสวทช. สู่ชุมชนในพื้นที่ภาคใต้ มุ่งเน้นการพัฒนาด้านเกษตรปลอดภัยและผลิตสินค้าอัตลักษณ์ท้องถิ่น โดยนำร่องในจังหวัดตรัง นครศรีธรรมราช พัทลุง สงขลา

การบริหารจัดการสถานีเรียนรู้ด้านการเกษตร (Training Hub) ในพื้นที่ภาคใต้ ดำเนินการโดยสำนักการจัดการนวัตกรรมและถ่ายทอดเทคโนโลยี มทร.ศรีวิชัย มีคณะกรรมการกำกับ ติดตาม การขับเคลื่อนและพัฒนาสถานีเรียนรู้ด้านการเกษตรด้วยวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรม ตลอดจนติดตามประเมินผลร่วมกับ สวทช.

จากความร่วมมือดังกล่าวได้พัฒนาหลักสูตรนำร่อง 3 หลักสูตร ได้แก่

1. การจัดการผลิตไก่พื้นเมืองด้วยนวัตกรรมเพื่อส่งเสริมเศรษฐกิจชุมชน
2. การถ่ายทอดเทคโนโลยีการผลิตพริกไทยและบริหารศูนย์การเรียนรู้การปลูกพริกไทยเพื่อเข้าสู่ตลาดการแข่งขัน
3. การพัฒนาผู้ประกอบการ Young Smart Farmer Innovation Entrepreneurship

นอกจากนี้ยังเกิดศูนย์เรียนรู้และการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีของ สวทช. ให้เกษตรกร ดังนี้

1. ศูนย์เรียนรู้การผลิตไก่พื้นเมืองไทย ในพื้นที่คณะเกษตรศาสตร์ มทร.ศรีวิชัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราช (ไสใหญ่) สำหรับถ่ายทอดความรู้ให้เกษตรกรและผู้สนใจ และรับถ่ายทอดองค์ความรู้เทคโนโลยีการผลิตหนอนแมลงวันลาย (Black soldier fly larvae; BSF) จาก สวทช. เพื่อผลิตโปรตีนเสริมลดต้นทุนอาหารสัตว์ บรรจุในหลักสูตรเรียนรู้การผลิตไก่พื้นเมือง อีกทั้งเกิดต้นแบบแหล่งเรียนรู้การผลิตไก่พื้นเมืองในชุมชน “กลุ่มเลี้ยงไก่พื้นเมืองเขาชัยสน” ต.ป่าบอนต่ำ อ.ป่าบอน จ.พัทลุงง

2. ศูนย์เรียนรู้การผลิตพริกไทยแบบครบวงจร จัดทำแปลงปลูกพริกไทยต้นแบบรวบรวมพันธุ์พริกไทย (พันธุ์ปะเหลียน พันธุ์ซีลอน พันธุ์ซาราวัค พันธุ์จันทบุรี) โดยรับถ่ายทอดเทคโนโลยีและติดตั้งระบบการให้น้ำ Water Fit และ Handy Sense ในแปลงพริกไทย ในพื้นที่คณะเกษตรศาสตร์ มทร.ศรีวิชัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราช (ไสใหญ่) เพื่อให้เกษตรกรและผู้สนใจได้ศึกษาเรียนรู้เทคโนโลยีสมัยใหม่ อีกทั้งเกิดการพัฒนา “สถานีเรียนรู้ (Training Hub) เพื่อการพัฒนาและถ่ายทอดเทคโนโลยีเกษตรสมัยใหม่: พริกไทยตรัง” ณ หมู่ที่ 7 ตำบลนาเมืองเพชร อำเภอสิเกา จังหวัดตรัง

การดำเนินงานร่วมกับเกษตรกรมีผู้เชี่ยวชาญ นักวิชาการ นักวิจัยของมทร.ศรีวิชัย และ สวทช. เป็นพี่เลี้ยงให้คำแนะนำเกษตรกร และคอยติดตามความก้าวหน้าอย่างใกล้ชิด โดยในปี พ.ศ. 2566 ได้ถ่ายทอดความรู้ให้เกษตรกรผู้เลี้ยงไก่ ผู้ผลิตพริกไทยและผู้สนใจเป็นผู้ประกอบการแล้วไม่น้อยกว่า 355 คน เป็นเกษตรกรผู้ปลูกพริกไทย 150 คน จำนวนประมาณ 60 แปลง เป็นเกษตรกรผู้เลี้ยงไก่ 105 คน ผลิตไก่พื้นเมืองประมาณ 1,500 ตัว และเกษตรกรผู้สนใจเข้าถึงองค์ความรู้และเทคโนโลยีไม่น้อยกว่า 100 คน

เกิดการขยายผลการถ่ายทอดองค์ความรู้และเทคโนโลยีให้เกษตรกรเครือข่ายผู้ผลิตพริกไทยในพื้นที่จังหวัดตรังและนครศรีธรรมราช 5 แห่ง ได้แก่ 1) วิสาหกิจชุมชนแปลงใหญ่พริกไทย ต.เขาวิเศษ อ.วังวิเศษ จ.ตรัง 2) กลุ่มเกษตรกรผู้ปลูกพริกไทย ต.อ่าวตง อ.วังวิเศษ จ.ตรัง 3) วิสาหกิจชุมชนกลุ่มอนุรักษ์พันธุกรรมพืชประจำถิ่น (พริกไทยพันธุ์ปะเหลียน) ต.ทุ่งยาว อ.ปะเหลียน จ.ตรัง 4) กลุ่มเกษตรกรผู้ปลูกพริกไทยอำเภอปะเหลียน จ.ตรัง 5) กลุ่มเกษตรกรผู้ปลูกพริกไทยอำเภอทุ่งสง จ.นครศรีธรรมราช
ส่งเสริมการผลิตไก่พื้นเมืองในชุมชน ได้แก่ กลุ่มเกษตรกรผู้เลี้ยงไก่ดำบ้านเขาหลัก ต.น้ำผุด อ.เมือง จ.ตรัง กลุ่มเกษตรกรผู้เลี้ยงไก่พื้นเมืองเขาชัยสน ต.หานโพธิ์ อ.เขาชัยสน จ.พัทลุง และกลุ่มวิสาหกิจชุมชนบ้านวังฆ้องพัฒนา อำเภอจุฬาภรณ์ จังหวัดนครศรีธรรมราช
พัฒนาต้นแบบฟาร์มมาตรฐานการเลี้ยงไก่พื้นเมือง ได้แก่ ฟาร์มไก่ดำเขาหลัก (คุณสวัสดิ์ ขุนนุ้ย) ต.น้ำผุด อ.เมือง จ.ตรัง ฟาร์มพี่น้องเจริญฟาร์ม (คุณวีรชัย นิ่มโอ) ต.ป่าบอนต่ำ อ.ป่าบอน จ.พัทลุง และฟาร์มไก่คอล่อนศรีวิชัย (คุณปรีดา ขุนรัง) อ.จุฬาภรณ์ จ.นครศรีธรรมราช