BCG Naga Belt Road…หนทางแห่งความสำเร็จการพัฒนาเศรษฐกิจฐานราก

โครงการยกระดับรายได้และความเป็นอยู่ของเกษตรกรผู้ปลูกข้าวเหนียวด้วยเกษตรสมัยใหม่ บนเส้นทางสายวัฒนธรรมลุ่มน้ำโขง (BCG-Naga Belt Road)” เป็นหนึ่งในการขับเคลื่อนในลักษณะกลุ่มสินค้าของ BCG       สาขาเกษตร ที่เป็นแบบอย่างการทำงานด้วยความร่วมมือแบบ 4P (Public-Private-People-Professional partnership) ระหว่างภาครัฐ ภาคเอกชน กลุ่มเกษตรกร สถาบันการศึกษาในพื้นที่ ดำเนินการโดยสำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) ร่วมกับมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร บริษัท สยามคูโบต้า         คอร์ปอเรชั่น จำกัด บริษัท เกษตรอินโน จำกัด และหน่วยงานในพื้นที่ที่เกี่ยวข้อง เพื่อผลักดันการใช้ BCG Model ขับเคลื่อนชุมชนฐานการผลิตข้าวให้มีการสร้างมูลค่าเพิ่มแบบครบวงจร นำไปสู่การยกระดับรายได้และความเป็นอยู่ของเกษตรกรผู้ปลูกข้าวเหนียวและผู้ที่เกี่ยวข้องในห่วงโซ่อุปทานต่อไป 

ในปี 2565 โครงการฯ ได้พัฒนาเกษตรกรและผู้ที่เกี่ยวข้องในพื้นที่ 4 จังหวัดนำร่อง (จังหวัดลำปาง จังหวัดเชียงราย จังหวัดอุดรธานี และจังหวัดนครพนม) โดยปรับเปลี่ยนเกษตรกรจาก “ผู้ซื้อเมล็ดพันธุ์ข้าว” เป็น “ผู้ผลิต และ/หรือจำหน่ายเมล็ดพันธุ์ข้าว” และพัฒนาชุมชนนวัตกรรมเกษตรที่ใช้เทคโนโลยีนวัตกรรมเกษตรสมัยใหม่ในการเพิ่มประสิทธิภาพในการผลิตข้าว โดยดำเนินงาน 4 แผนงาน ครอบคลุมห่วงโซ่การผลิตข้าวและการพัฒนาเศรษฐกิจสร้างสรรค์จากทุนทางวัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นที่เกี่ยวข้องกับข้าวเหนียว ดังนี้ 1) การถ่ายทอดเทคโนโลยี          ที่เหมาะสม และพันธุ์ข้าวเหนียว เพื่อสร้างความเข้มแข็งมั่นคงด้านเศรษฐกิจ สังคม สิ่งแวดล้อมและสุขภาพ ให้แก่เกษตรกร 2) การยกระดับห่วงโซ่คุณค่าของการผลิตข้าวเหนียวบนเส้นทางสายวัฒนธรรมลุ่มน้ำโขงด้วยนวัตกรรม          ที่เหมาะสมและการเพิ่มมูลค่าจากวัสดุเหลือทิ้งทางการเกษตร 3) การพัฒนาเศรษฐกิจสร้างสรรค์จากทุนทางวัฒนธรรม ทรัพยากรท้องถิ่น และภูมิปัญญาท้องถิ่นที่เกี่ยวข้องกับข้าวเหนียว และ 4) การพัฒนาระบบสนับสนุนเพื่อการส่งเสริม   การพัฒนาเศรษฐกิจตามแนวทาง BCG model ซึ่งแผนงานดังกล่าว มุ่งเน้นประเด็นสำคัญ ดังนี้

1. การพัฒนาศักยภาพของเกษตรกร (human capacity)
2. เกษตรกรมีความรู้อยู่กับชุมชนอย่างยั่งยืน ด้วยกลไกการสร้างความเป็นผู้นำและสามารถถ่ายทอดองค์ความรู้สู่ชุมชน 
3. การเพิ่มสมรรถนะวิชาชีพของบุคลากรในห่วงโซ่ข้าวเหนียว (re-skill up-skill)
4. การใช้ประโยชน์อย่างสร้างสรรค์จากความหลากหลายทางชีวภาพของทรัพยากรท้องถิ่น
5. การยอมรับเทคโนโลยีสู่การพัฒนาด้านการผลิตตลอดห่วงโซ่ข้าวเหนียว
6. การพัฒนาเศรษฐกิจสร้างสรรค์แห่งวัฒนธรรมข้าวเหนียว
7. การพัฒนาเศรษฐกิจหมุนเวียนในห่วงโซ่การผลิตข้าวเหนียว
8. การพัฒนาต้นแบบชุมชนนวัตกรรม carbon ต่ำ ด้วยการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีและทรัพยากรในชุมชนอย่างมีประสิทธิภาพ

โดยโครงการฯ ประสบความสำเร็จในการยกระดับรายได้ของเกษตรกรและการพัฒนาเศรษฐกิจฐานราก ซึ่งสามารถใช้เป็นแบบอย่างในการพัฒนา BCG commodity base ในสินค้าเกษตรอื่นๆ จึงเป็นที่มาในการเสวนาครั้งนี้

งานเสวนาในหัวข้อ “BCG Naga Belt Road…หนทางแห่งความสำเร็จการพัฒนาเศรษฐกิจฐานราก” เป็นการนำเสนอรูปแบบการพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากด้านการเกษตรด้วย BCG Model โดยในช่วงที่ 1 เป็นการเสวนาในประเด็น “ทำอย่างไร  ในการพัฒนาศักยภาพเกษตรกรสู่ความสำเร็จ” และช่วงที่ 2 เป็นการเสวนาในประเด็น “ผลลัพธ์แห่งการเปลี่ยนแปลง start local go global” เพื่อเป็นแนวทางสู่การพัฒนาและการขยายผลในสินค้าเกษตรอื่นๆ ต่อไปในอนาคต