ปีมังกร ปลามังกร

เรื่องโดย ชวลิต วิทยานนท์

ปีมังกรทั้งทีจะเป็นเรื่องอะไรไปไม่ได้ถ้าไม่ใช่ “ปลา” กับ “มังกร” ดังนั้นในฉบับนี้เราจะไปทำความรู้จักกับปลา 2 วงศ์ที่มีคำว่า “มังกร” อยู่ในชื่อกันครับ

วงศ์ปลามังกรน้อย (Family Callionymidae)

อยู่ในอันดับปลามังกรน้อย (Order Callionymiformes) เป็นปลาทะเลขนาดเล็กถึงกลาง มีลักษณะรูปร่างคล้ายกับปลาบู่ ส่วนหัวขนาดใหญ่ ตาโต ลักษณะหัวและลำตัวเรียวยาวและแบนราบ ปากจู๋แต่ยืดหดได้ดี ตาโต ไม่มีเกล็ด เส้นข้างตัวเป็นรูขนาดเล็ก มีครีบใหญ่ โดยเฉพาะครีบหางและครีบท้อง ครีบหลังมีสองตอนแยกจากกัน ครีบหลังตอนหน้าสั้นมีสีดำ ครีบอกใหญ่ ยาวถึงจุดเริ่มต้นของครีบก้น ครีบท้องอยู่ในตำแหน่งคอ ครีบหางมนหรือมีเส้นยาว ลำตัวมีสีลวดลายสีสันแตกต่างกันไปตามชนิด ขนาดโตสุดมีความยาว 7 เซนติเมตร กระจายพันธุ์ในเขตร้อนและเขตอบอุ่นของอินโด-แปซิฟิก อาศัยอยู่บริเวณหน้าดิน หากินโดยใช้ปากที่มีขนาดเล็กคุ้ยเขี่ยพื้นทรายหากิน มักจับได้โดยอวนลากหน้าดิน มีขนาดเล็ก จึงไม่นิยมบริโภคกัน มักปะปนมาในกองปลาเป็ด

ตัวอย่างที่พบในน่านน้ำไทย เช่น

วงศ์ปลามังกรบิน (Family Pegasidae)

อยู่ในอันดับม้าน้ำจิ้มฟันจระเข้ (Order Syngnathiformes) เป็นปลาทะเลขนาดเล็ก มีลำตัวหนาและแบนราบ มีแผ่นกระดูกแข็งหุ้ม จะงอยปากยาวแบนเป็นรูปช้อน ปากสั้นอยู่ด้านล่างและสามารถยืดหดได้เล็กน้อย ครีบอกแผ่ออกด้านข้าง ครีบหลังและครีบก้นสั้น ก้านครีบทุกก้านไม่แตกแขนง ครีบท้องอยู่ในใต้ท้องมีลักษณะเป็นเส้น ขนาดโตสุดมีความยาว 6 เซนติเมตร มักว่ายอยู่ผิวน้ำตอนกลางคืน พบในไทย 3 ชนิดคือ