โดย ดร.ชวลิต วิทยานนท์
ปลาในวงศ์ปลาเสือพ่นน้ำ (Family Toxotidae) เป็นปลาน้ำจืดและปากแม่น้ำขนาดเล็กถึงกลาง ลักษณะลำตัวรูปไข่ แบนข้าง ตาโต จะงอยปากเรียว ครีบหลังแบ่งเป็นสองตอนต่อกัน อยู่ค่อนไปทางด้านท้าย ครีบหลังตอนหน้าเป็นก้านครีบแข็ง ครีบหางตัดตรงหรือเว้าเล็กน้อย ตัวมักมีลายเป็นดวงดำขนาดใหญ่บนพื้นสีขาว หากินใกล้ผิวน้ำ กินแมลงโดยพ่นน้ำเพื่อยิงเหยื่อให้ตกลงมาในน้ำ ในประเทศไทยพบปลาเสือพ่นน้ำทั้งหมด 5 ชนิด ได้แก่
1. เสือพ่นน้ำทะเล Toxotes jaculatrix
ครีบหลังตอนหน้ามีก้านครีบแข็ง 4 อัน ขนาดโตสุดมีความยาว 16 เซนติเมตร ตัวขวาจากอัมพวา จังหวัดสมุทรสงคราม
2. เสือพ่นน้ำเกล็ดถี่ Toxotes microlepis
ครีบหลังตอนหน้ามีก้านครีบแข็ง 5 อัน เกล็ดเล็กมากที่สุดของวงศ์ มีมากกว่า 43 เกล็ด ตามแนวเส้นข้างตัว ขนาดโตสุดมีความยาว 16 เซนติเมตร เป็นชนิดหายาก พบในลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยาและบางปะกงเท่านั้น
3. เสือพ่นน้ำธรรมดา Toxotes aff. chatareus
ครีบหลังตอนหน้ามีก้านครีบแข็ง 5 อัน ขนาดโตสุดมีความยาว 25 เซนติเมตร เป็นปลาเศรษฐกิจ นิยมเลี้ยงเป็นปลาสวยงาม ตัวในรูปด้านขวาจากระนอง น่าจะเป็น Toxotes chatareus ตัวจริงที่เดิมมีการบรรยายจากปากน้ำคงคาในประเทศอินเดีย-บังคลาเทศ
4. เสือพ่นน้ำแม่โขง ปลาหม่อง Toxotes mekongensis
มีแต้มดำข้างลำตัว 3-4 ดวง ขนาดโตสุดมีความยาว 15 เซนติเมตร พบเฉพาะในลุ่มน้ำโขงจากไทย-ลาว ถึงเวียดนาม
5. เสือพ่นน้ำสยาม เสือพ่นน้ำลายเสือโคร่ง Toxotes siamensis
มีแต้มดำข้างลำตัวไม่เป็นระเบียบ และข้างลำตัวมีสีเหลืองเรื่อ ขนาดโตสุดมีความยาว 18 เซนติเมตร พบในลุ่มน้ำเจ้าพระยาและบางปะกงตอนในส่วนน้ำจืด