การจะหาว่าใครเป็นคนแรกที่เริ่มจำแนกสิ่งมีชีวิตเป็นหมวดหมู่นั้นคงบอกได้ยาก แต่ถ้าดูจากหลักฐานที่จับต้องได้ ก็พอมีอยู่ โดยต้องย้อนกลับไปเมื่อ 300 ปีก่อนคริสต์ศักราช
อริสโตเติล (Aristotle) นักปรัชญาชาวกรีก อาจจะนับได้ว่าเป็นคนแรกที่เริ่มจำแนกสิ่งมีชีวิต โดยเฉพาะสัตว์ ออกเป็นหมวดหมู่ จากการสังเกตรูปร่าง ที่อยู่อาศัย และพฤติกรรม อริสโตเติลแบ่งสัตว์ออกเป็น 2 กลุ่ม คือ “สัตว์ที่มีเลือด” แบ่งกลุ่มย่อยเป็นพวกที่ออกลูกเป็นตัวกับที่ออกลูกเป็นไข่ และ “สัตว์ที่ไม่มีเลือด” แบ่งเป็นแมลง สัตว์น้ำมีเปลือกพวกกุ้ง-กั้ง-ปู และสัตว์น้ำพวกตัวนิ่มอย่างหอย-หมึก ในบันทึกของเขายังตั้งข้อสังเกตไว้ด้วยว่าวาฬ โลมา มีลักษณะใกล้เคียงกับสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมมากกว่าที่จะเป็นปลา การจำแนกสัตว์ตามแนวทางของอริสโตเติลก็ยังมีใช้มาจนถึงปัจจุบัน เรารู้จักสัตว์ทั้งสองกลุ่มนี้ในนาม สัตว์มีกระดูกสันหลัง (vertebrate) และสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง (invertebrate) นั่นเอง อริสโตเติลได้รับการยกย่องว่าเป็นบิดาแห่งชีววิทยาและสัตววิทยา
สำหรับการจัดจำแนกพืช ทีโอฟราสตุส (Theophrastus) ลูกศิษย์ของอริสโตเติล ได้ศึกษาเรื่องพืชต่อจากอาจารย์ของเขา และจากการเฝ้าสังเกตรวบรวมข้อมูลอย่างละเอียด เขาจำแนกพืชออกเป็นกลุ่มด้วยหลักการที่ซับซ้อนขึ้น โดยดูจากโครงสร้างของพืชเป็นหลัก และจัดทำบันทึกชื่อ De Historia Plantarum รวบรวมรายละเอียดของพืชพรรณไว้เกือบ 500 ชนิด ซึ่งพืชหลายสกุลในปัจจุบันก็ยังอ้างอิงตามบันทึกเล่มดังกล่าวนี้อยู่ ทีโอฟราสตุสได้รับการยกย่องว่าเป็นบิดาแห่งพฤกษศาสตร์
หลังจากนั้นก็มีคนเสนอวิธีการจัดจำแนกหมวดหมู่สิ่งมีชีวิตขึ้นมามากมาย แต่ก็ยังไม่มีระบบไหนที่เป็นสากล ในราวปี ค.ศ.1707-1778 คาร์ล ลินเนียส (Carl Linnaeus) นักพฤกษศาสตร์ชาวสวีเดน เสนอการจำแนกหมวดหมู่พืชและสัตว์ไว้เช่นเดียวกับคนอื่น ๆ แต่สิ่งที่เพิ่มเติมคือ เขาเสนอระบบการตั้งชื่อวิทยาศาสตร์ (scientific name) แบบทวินาม (binomial nomenclature) ให้แก่สิ่งมีชีวิตด้วย ระบบการตั้งชื่อสิ่งมีชีวิตของลินเนียสเป็นที่ยอมรับในระดับสากลและใช้กันมาจนถึงทุกวันนี้ ตัวเขาเองก็ได้รับการยกย่องให้เป็นบิดาแห่งอนุกรมวิธาน
ข้อมูลอ้างอิง
https://www.atbi.eu/summerschool/files/summerschool/Manktelow_Syllabus.pdf
https://ucmp.berkeley.edu/history/aristotle.html
https://www.britannica.com/science/taxonomy