ชื่อวิทยาศาสตร์ Streptocephalus sirindhornae Sanoamuang, Murugan, Weekers & Dumont, 2000

วงศ์ Streptocephalidae

ชื่อสามัญ Freshwater fairy shrimp

ที่มาของชื่อวิทยาศาสตร์ เป็นไรน้ำนางฟ้าชนิดใหม่ที่ตั้งชื่อชนิดตามพระนามาภิไธยของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เพื่อถวายพระเกียรติแด่พระองค์ท่าน

แหล่งที่พบครั้งแรก แอ่งน้ำชั่วคราวไม่มีชื่อใน ต.บ้านโนนเมือง ห่างจากมหาวิทยาลัยขอนแก่นไปทางทิศเหนือ 2 ก.ม. จ.ขอนแก่น

ตัวอย่างต้นแบบ Holotype ตัวเต็มวัยเพศผู้ และ Paratype เพศผู้และเมียอย่างละ 2 ตัวเก็บรักษาไว้ที่ British Museum (Natural History) และ Paratype เพศผู้และเมียอย่างละ 2 ตัวเก็บรักษาไว้ที่ the Royal Belgian Institute for Natural Science (K.B.I.N.) กรุงบรัสเซล ประเทศเบลเยี่ยม, พิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น แห่งละชุด

สถานภาพ ปัจจุบันสามารถเพาะเลี้ยงและขยายพันธุ์ได้ ขายไข่แห้งและตัวแช่แข็ง

การแพร่กระจาย จ.เลย, หนองคาย, หนองบัวลำภู, ขอนแก่น และมหาสารคาม

แหล่งอาศัย แอ่งน้ำชั่วคราว และนาข้าว

บันทึกการค้นพบ ไรน้ำนางฟ้าสิรินธร เป็นไรน้ำนางฟ้าชนิดแรกที่ถูกค้นพบในปี พ.ศ. 2536 โดย ศาสตราจารย์ ดร.ละออศรี เสนาะเมือง  พบตัวอย่างไรน้ำนางฟ้าเพศเมียก่อน หลังจากนั้นได้ทำการเก็บตัวอย่างเรื่อยมา กระทั่งปี พ.ศ. 2541 จึงได้ค้นพบไรน้ำนางฟ้าทั้งสองเพศที่โตเต็มที่ จากการตรวจสอบสัณฐานวิทยาโดยละเอียดพบว่าไรน้ำนางฟ้าดังกล่าวเป็นไรน้ำนางฟ้าชนิดใหม่ของโลก จึงได้นำความกราบบังคมทูลขอพระราชทานพระราชานุญาติอัญเชิญ พระนามาภิไธยของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ตั้งเป็นชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Streptocephalus sirindhornae และชื่อไทยว่า ไรน้ำนางฟ้าสิรินธร

แหล่งทุน โครงการ BRT

รายงานที่ตีพิมพ์
Sanoamuang, L., G. Murugan, P.H.H. Weekers & H.J. Dumont, 2000. Streptocephalus sirindhornae, new species of freshwater fairy shrimp (Anostraca) from Thailand. Journal of Crustacean Biology 20: 559-565.