แนวทางการกำกับดูแลและขึ้นทะเบียนผลิตภัณฑ์อาหาร
วันศุกร์ที่ 26 มีนาคม 2564
สรุปโดยย่อ
ปัจจุบันการวิจัยทางด้านเทคโนโลยีทางอาหารกำลังได้รับความสนใจที่จะพัฒนาผลิตภัณฑ์นวัตกรรมที่มีความทันสมัยและตอบโจทย์ความต้องการของตลาดผู้บริโภค ในการวิจัยและพัฒนาควรใส่ใจรายละเอียดตลอด Value Chain ของผลิตภัณฑ์ ตั้งแต่การออกแบบ ดำเนินการวิจัย ให้สอดคล้องกับกฎหมายและมาตรฐาน จนถึงการผลิตและขอรับรองมาตรฐานที่เกี่ยวข้องกับผลิตภัณฑ์ เพื่อสร้างความมั่นใจให้กับผู้บริโภค และสร้างมาตรฐานให้กับสินค้าของผู้ประกอบการ
ผลิตภัณฑ์อาหารที่มีบรรจุภัณฑ์ที่มีวัตถุประสงค์เพื่อการจำหน่ายหรือส่งออกนั้น จะถูกควบคุมโดย พรบ.อาหาร พ.ศ.2522 และกฎหมายลำดับรอง เช่น ประกาศกระทรวงสาธารณสุขว่าด้วยเรื่องมาตรฐานผลิตภัณฑ์อาหารประเภทต่างๆ และต้องคำนึงถึงมาตรฐานการผลิตตาม Good Manufacturing Practice (GMP) การกำกับดูแลโดย กองอาหาร สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) แบ่งประเภทของผลิตภัณฑ์อาหารตามระดับการควบคุม ซึ่งต้องการข้อมูล และเอกสาร สำหรับประกอบการขออนุญาตที่ต่างกัน ทั้งนี้ผลิตภัณฑ์อาหารจะต้องมีข้อมูลการใช้เป็นอาหารมากกว่า 15 ปี มิเช่นนั้นจะต้องได้รับการประเมินอาหารใหม่ (Novel Food) ซึ่งจำเป็นที่จะต้องมีการศึกษาเรื่องความปลอดภัยด้วย
สำหรับผู้วิจัยผลิตภัณฑ์นวัตกรรมอาหาร ควรมีการเตรียมความพร้อมตั้งแต่การศึกษาข้อกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับงานวิจัย เช่น วัตถุที่ห้ามใช้ในอาหาร ข้อมูลความปลอดภัยของอาหาร โดยเฉพาะกลุ่มผลิตภัณฑ์ที่เกิดจากองค์ความรู้นวัตกรรมสมัยใหม่ เช่น ผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร (Dietary Supplementary) อาหารฟังก์ชั่น เป็นต้น จะต้องวางแผนงานวิจัยให้สอดคล้องกับข้อกำหนดต่างๆ โดยต้องมีองค์ประกอบเทียบเคียง (Parameter) ครบถ้วน/เพียงพอเพื่อให้ผู้ประเมินมั่นใจถึงความปลอดภัย ทั้งนี้ผู้วิจัยมักจะเกี่ยวข้องกับการช่วยเหลือผู้ประกอบการ ในการปรับปรุงองค์ความรู้สู่กระบวนการผลิตและควบคุมคุณภาพผลิตภัณฑ์ การพัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่ หรือการกล่าวอ้างทางสุขภาพ (Health Claim) ซึ่งจะต้องศึกษาแนวทาง เงื่อนไขที่ อย.กำหนด รวมถึงจะต้องมีหลักฐานทางวิทยาศาสตร์ที่มีความน่าเชื่อถือในการสนับสนุนการการวิจัยที่มีคุณภาพ เช่น การทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบ (Systematic Review) การรายงานผลการศึกษาในมนุษย์ที่มีการออกแบบอย่างดี (Well-designed Human Intervention Study) และมีจำนวนตัวอย่างและผลการศึกษาเบื้องต้นที่เพียงพอต่อการพิจารณา ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารที่น่าเชื่อถือ
สามารรับชมย้อนหลังที่
ดาวน์โหลดเอกสารการบรรยาย ที่ https://www.nstda.or.th/nac/2021/2021/03/02/ss35-gmp/