กล้องโทรทรรศน์อวกาศฮับเบิลขององค์การนาซ่า บันทึกภาพของดาวหาง ISON ในวันที่ 9 ตุลาคม 2556 ขณะที่ดาวหางอยู่ในบริเวณวงโคจรของดาวอังคาร โดยมีระยะห่างจากโลกประมาณ 285 ล้านกิโลเมตร (177 ล้านไมล์) ส่วนนิวเคลียสของดาวหางยังดูเป็นปกติดี Credit: NASA, ESA, and the Hubble Heritage Team (STScI/AURA)
สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ(องค์การมหาชน)กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีชวนคนไทยชม ‘ดาวหางไอซอน’ ช่วงปลายพฤศจิกายนนี้
สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชวนคนไทย ชม “ดาวหางไอซอน” ช่วงปลายพฤศจิกายนนี้ มีลุ้นมองเห็นด้วยตาเปล่าทางทิศตะวันออกก่อนดวงอาทิตย์ขึ้น ช่วงที่ดีที่สุดคือเช้ามืด 20-25 พ.ย. และ 8-15 ธ.ค. ส่วนวันที่ 28 พ.ย. จะโคจรเข้าใกล้ดวงอาทิตย์มากที่สุด ย้ำชัดมาเพียงครั้งเดียวและจะไม่กลับมาอีก ยันไม่มีผลกระทบใดๆ กับโลก เตรียมจัดแถลงข่าวกลางเดือน พ.ย. นี้ดาวหางไอซอน (ISON) หรือ C/2012 S1 เกิดจากหมู่เมฆออร์ตบริเวณขอบระบบสุริยะ ถูกค้นพบโดยสองนักดาราศาสตร์สมัครเล่น ไวตาลี เนฟสกี้ ชาวเบลารุส และ อาร์เตียม โนวิคโคนอค ชาวรัสเซีย ภายใต้โครงการ ไอซอน (ISON: International Scientific Optical Network) เมื่อเดือนกันยายน 2012 การมาเยือนของดาวหางไอซอนครั้งนี้ สร้างความตื่นเต้นในหมู่นักดาราศาสตร์เป็นอย่างมาก เนื่องจากไม่บ่อยครั้งนักที่จะมีดาวหางเฉียดดวงอาทิตย์ (Sungrazing Comet) ผ่านมาให้ชาวโลกได้ยลโฉมกัน และจะโคจรผ่านมาเพียงเที่ยวเดียว ไม่โคจรกลับมาอีกเหมือนดาวหางที่คุ้นเคยเช่น ดาวหางฮัลเล่ย์ที่มีคาบโคจรทุก 75-76 ปี และเนื่องจากดาวหางมีองค์ประกอบเป็นน้ำแข็ง ฝุ่น และก๊าซหลายชนิด ไม่มีแสงสว่างในตัวเอง เมื่อโคจรเข้าใกล้ดวงอาทิตย์จะถูกเผาไหม้เกิดเป็นหางยาวจนอาจแตกเป็นเสี่ยง หรือระเหยออกไป หากดาวหางไอซอนเหลือเป็นชิ้นหนีรอดจากแรงโน้มถ่วงของดวงอาทิตย์มาได้ เราก็จะได้ชมปรากฏการณ์ท้องฟ้าที่หายากนี้ครั้งนี้ได้ด้วยตาเปล่า
นอกจากนี้นักดาราศาสตร์ยังคาดการณ์ว่า ไอซอนจะเป็นดาวหางที่มีความสว่างที่สุดในรอบหลายปีที่ผ่านมา ในระยะแรกคาดว่าความสว่างปรากฎอาจมากถึงแมกนิจูด -13.5 ต่อมาในเดือนสิงหาคม 2556 มีการประมาณค่าความสว่างใหม่ โดยคาดว่าช่วงต้นเดือนพฤศจิกายนค่าความสว่างอยู่ที่แมกนิจูด 6 และต้นเดือนธันวาคม อยู่ที่แมกนิจูด -2 การวัดค่าความสว่างวัตถุท้องฟ้าใช้หน่วยแมกนิจูด (Magnitude) ค่ายิ่งต่ำยิ่งสว่างมาก ตาของมนุษย์สามารถมองเห็นวัตถุสว่างน้อยที่สุดประมาณแมกนิจูด 6 ดังนั้นค่า -13.5 จึงนับว่าสว่างจ้าเมื่อเทียบกับวัตถุอื่นๆ
ดร.ศรัณย์ โปษยะจินดา รองผู้อำนวยการสถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ เปิดเผยว่า ดาวหางไอซอนโคจรเข้าใกล้ดวงอาทิตย์มากที่สุด ในวันที่ 28 พฤศจิกายน ห่างเพียง 1.8 ล้านกิโลเมตรจากศูนย์กลางดวงอาทิตย์ (ดาวพุธที่อยู่ใกล้ดวงอาทิตย์ที่สุดห่างจากดวงอาทิตย์ประมาณ 45 ล้านกิโลเมตร) ด้วยระยะที่ใกล้ขนาดนี้ ดาวหางน่าจะมีความสว่างมากที่สุด แต่เนื่องจากถูกแสงของดวงอาทิตย์กลบ จึงไม่สามารถมองเห็นได้ ดังนั้นช่วงที่เหมาะสมที่สุดในการชมดาวหางไอซอน คือก่อนเข้าใกล้ดวงอาทิตย์ที่สุด ในวันที่ 20-25 พฤศจิกายน 2556 และหลังเข้าใกล้ดวงอาทิตย์ที่สุด ในวันที่ 8-15 ธันวาคม 2556 เวลาเช้ามืดทางทิศตะวันออกก่อนดวงอาทิตย์ขึ้น บริเวณกลุ่มดาวหญิงสาว อีกทั้งเมฆและอนุภาคฝุ่นบริเวณขอบฟ้าในช่วงฤดูหนาวจะไม่ขึ้นสูงมาก เราจึงน่าจะมีโอกาสลุ้นชมดาวหางด้วยตาเปล่าได้มากขึ้น หรือหากใช้กล้องสองตาหรือกล้องโทรทรรศน์ช่วยในการสังเกตจะเห็นชัดเจนยิ่งขึ้น ดร.ศรัณย์ ยังย้ำว่าดาวหางเป็นเพียงปรากฏการณ์ธรรมชาติบนท้องฟ้าที่น่าสนใจและหาชมได้ยากเท่านั้น จะไม่เกิดผลกระทบใดๆ ต่อโลกทั้งสิ้น
อย่างไรก็ตามการที่ดาวหางไอซอนไม่เคยโคจรเข้ามาใกล้ดวงอาทิตย์มาก่อน ทำให้การคาดการณ์มีการเปลี่ยนแปลงได้ตลอดเวลา นักดาราศาสตร์ทั่วโลกต่างจับตามองดาวหางไอซอนนี้อย่างใกล้ชิดโดยเฉพาะอย่างยิ่งช่วงเวลาที่จะโคจรเข้าใกล้ดวงอาทิตย์ที่สุด ผู้สนใจสามารถติดตามข้อมูลล่าสุดของดาวหางไอซอนผ่านทางเว็บไซต์ของสถาบันฯ ที่ www.narit.or.th และ www.facebook.com/NARITpage นอกจากนี้สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ(องค์การมหาชน) กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีจะจัดแถลงข่าวการมาเยือนโลกและดวงอาทิตย์ของดาวหางไอซอนอีกครั้งในเร็วๆ นี้
รายการอ้างอิง :
2556. กรุงเทพธุรกิจออนไลน์. ดาวหางไอซอนลุ้นเยือนโลกปลายพ.ย.นี้. กรุงเทพฯ : กรุงเทพธุรกิจ (ไอที-นวัตกรรม : วิทยาศาสตร์). ออนไลน์. สืบค้นจากอินเทอรเน็ต, http://www.bangkokbiznews.com/home/detail/it/science/20131101/540133/ดาวหางไอซอนลุ้นเยือนโลกปลายพ.ย.นี้.html. วันที่ 1 พฤศจิกายน 2556.– ( 93 Views)
