นักดาราศาสตร์และนักฟิสิกส์หลายคนเชื่อว่า ปริศนาทางวิทยาศาสตร์สำคัญประการหนึ่ง คือ มีสิ่งมีชีวิตในต่างดาวหรือไม่ จะเป็นที่รับรู้กันในอีกไม่กี่สิบปีข้างหน้า เพราะความก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์กับโครงการสำรวจต่างๆ ที่รุดหน้าไปมากในขณะนี้ ทำให้ได้ข้อมูลเพิ่มเติมขึ้นมามากมาย ไม่ว่าจะเป็นยานสำรวจอวกาศห้วงลึก เคปเลอร์ ขององค์การบริหารการบินอวกาศแห่งชาติ (นาซา) ของสหรัฐอเมริกา ที่ทำหน้าที่จับตามองดาวฤกษ์ต่างๆ นอกระบบสุริยะอยู่มากกว่า 150,000 ดวง หรือแม้แต่การสำรวจพื้นผิวดาวอังคารของ คิวเรียสซิตี้ ที่กำลังดำเนินอยู่ในเวลานี้ ที่เชื่อว่าจะทำให้ได้ข้อมูลและหลักฐานเกี่ยวกับพัฒนาการในยุคเริ่มแรกของประวัติศาสตร์ดาวอังคารเป็นต้น
นอกจากนั้น ในทศวรรษ 2020 นักดาราศาสตร์จากยุโรปก็คาดหวังว่า กล้องดูดาวขนาดใหญ่ที่มีเส้นผ่านศูนย์กลางถึง 39 เมตร ที่ชิลี จะแล้วเสร็จ ซึ่งจะมีพลังมากพอที่จะวิเคราะห์สภาวะของดาวเคราะห์ในระบบดาวต่างๆ ที่เห็นเป็นเพียงแสงเลือนลางอยู่ในเวลานี้ด้วยความแม่นยำที่มากพอที่จะแสดงให้เห็นว่า สภาวะบนดาวเคราะห์บริวารของระบบดาวอื่นๆ ดังกล่าวนั้นเอื้อต่อการมีสิ่งมีชีวิตอยู่หรือไม่

จนถึงขณะนี้ ด้วยองค์ความรู้เท่าที่มีอยู่ มนุษย์ไม่สามารถแน่ใจได้ว่ามีสิ่งมีชีวิตบนดาวดวงอื่นอยู่ในสัดส่วนมากน้อยแค่ไหน ที่เป็นเช่นนั้นเนื่องจากข้อเท็จจริงสำคัญประการหนึ่งก็คือ เราเองรู้น้อยมากว่า “ชีวิต” บนโลกในเวลานี้เริ่มต้นมาอย่างไร การมีสิ่งมีชีวิตบนโลกนั้น อาจเป็นเรื่อง “ฟลุค” ที่เกิดขึ้นได้เพียงครั้งเดียวทั่วทั้งจักรวาลอันไพศาล หรือไม่ก็มันอาจเป็นเรื่องที่ต้องเป็นไปเช่นนี้ ด้วยเงื่อนไขแวดล้อมที่เหมาะสม จังหวะเวลาที่เหมาะสม ซึ่งหากเป็นเช่นประการหลัง ก็น่าจะมีความเป็นไปได้สูงเช่นเดียวกันว่า ในบรรดาดาวเคราะห์หลายพันดวงที่นักวิทยาศาสตร์พบคุณลักษณะเบื้องต้นว่ามีความคล้ายคลึงกับโลกนั้น ก็อาจมีสิ่งมีชีวิตอยู่

คำถามที่ว่า มีสิ่งมีชีวิตอยู่ในดาวต่างๆ นอกเหนือจากโลกนี้หรือไม่นั้น ยังมีอีกคำถามสำคัญซุกซ่อนอยู่ภายใน นั่นคือ หากว่าเป็นอย่างประการหลัง ซึ่งหมายถึงสิ่งที่มีชีวิตมีอยู่ทั่วไปในดาวต่างๆ ที่มีสภาวะแวดล้อมที่เหมาะสมนั้น แล้วมีหรือไม่ที่ดาวดวงหนึ่งดวงใดหรือหลายดวง จะมีสิ่งมีชีวิตในรูปแบบก้าวหน้า เหมือนอย่างเช่นที่โลกเรามี “มนุษย์” อยู่ คำถามนี้เกี่ยวพันไปถึงขั้นตอนในวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิตบนดวงดาวต่างๆ เหล่านั้นด้วย นักวิทยาศาสตร์ผู้เชี่ยวชาญว่าด้วยวิวัฒนาการ มักไม่เห็นด้วยกับความเชื่อที่ว่า มีสิ่งมีชีวิตทรงภูมิปัญญาแบบเดียวกับคนเราอยู่อีก ด้วยการยกอุทาหรณ์ง่ายๆ ที่ว่า แม้แต่มนุษย์เองก็อาจไม่มีเกิดขึ้นในโลกนี้ หากเมื่อหลายล้านปีก่อน ไดโนเสาร์ไม่สูญพันธุ์ไปจากโลก

เอนริโก แฟร์มี่ นักฟิสิกส์ผู้ยิ่งใหญ่เจ้าของรางวัลโนเบลชาวอิตาลี ไม่เชื่อว่าจะมีสิ่งมีชีวิตในรูปแบบที่ก้าวหน้าอยู่บนดาวดวงอื่นนอกเหนือจากโลกนี้ เหตุผลของแฟร์มี่ ก็คือ ดาวฤกษ์นอกระบบสุริยะทั้งหลายที่เราพบว่ามีดาวเคราะห์บริวารมีคุณลักษณะเบื้องต้นคล้ายโลกนั้น ส่วนใหญ่มีอายุเก่าแก่กว่าดวงอาทิตย์ของเรามากกว่า 1,000 ล้านปี แฟร์มี่เชื่อว่า หากมีสิ่งมีชีวิตทรงภูมิปัญญาอยู่ โลกเราคงได้เห็น ได้ยินและได้รับรู้อย่างชัดแจ้งเกี่ยวกับการคงอยู่ดังกล่าวแล้ว มนุษย์ต่างดาวคงต้องมาเยือนโลกเราแน่นอนแล้ว

รายการอ้างอิง :

“สิ่งมีชีวิตต่างดาว”มีหรือไม่? จะรู้กันได้ในอีกไม่กี่ทศวรรษ. มติชนรายวัน (ไลฟ์สไตล์-เทคโนโลยี). วันที่ 20 กันยายน 2555.– ( 119 Views)