หากกล่าวถึงสถาบันที่เล็กที่สุด แต่มีความสำคัญที่สุด นั่นคือสถาบันครอบครัว ซึ่งสถาบันครอบครัวนั้นก็ล้วนแล้วแตกต่างกันไปตามวัฒนธรรม ประเพณี วิถีชีวิต และค่านิยมของสังคม และบุคคลที่มักจะเป็นที่หลงลืมให้ความสำคัญไปคือ “ผู้สูงอายุ” ผู้สูงอายุหลายๆ ท่านพยายามไม่ทำให้ตนเองเป็นภาระของลูกหลาน ไม่พึ่งพาลูกหลานของตนในการช่วยเหลือในการทำกิจกรรมต่างๆ ที่เคยทำมา ทั้งๆ ที่พละกำลังไม่เอื้ออำนวยเช่นแต่ก่อน และอาจจะเป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่นำไปสู่ความหงุดหงิดของลูกหลานที่ไม่เข้าใจว่า ด้วยสาเหตุใดที่ทำให้พ่อแม่ของตนถึงได้สูญเสียพละกำลังและความสามารถในการพึ่งพาตัวเองไปเรื่อยๆ ซึ่งความเปลี่ยนแปลงนี้ยังเด่นชัดขึ้นในช่วงวันหยุดสำหรับลูกหลานที่อาศัยอยู่ห่างไกลจากพ่อแม่ของตนเอง ดังนั้นครอบครัวที่มีผู้สูงอายุนั้นควรพึงทำความเข้าใจ และเรียนรู้ไว้เพื่อเป็นการเตรียมรับมือกับสัญญาณที่จะเป็นเครื่องบ่งบอกว่าพ่อและแม่เริ่มแก่ตัวลง โดยมีรายละเอียดดังนี้
1. มีการเปลี่ยนแปลงในนิสัยการรับประทานอาหาร/น้ำหนักลด (Change in eating habits/weight loss)
คนเราเมื่ออายุมากขึ้นแล้วมักจะเลิกสนใจที่จะทำอาหาร โดยเฉพาะถ้าอาศัยอยู่ตัวคนเดียวด้วยแล้วก็จะยิ่งแล้วใหญ่ ยกตัวอย่างเช่นถ้าท่านเคยทำอาหารเป็นมื้อๆทุกวันแล้วจู่ๆกลับพอใจกับกับข้าวถุงหรืออาหารแช่แข็งสำเร็จรูป เป็นต้น ยิ่งไปกว่านั้้น การสูญเสียการรับรู้รสและความเหนื่อยล้าก็สามารถส่งผลกับความอยากอาหารเช่นกัน การเปลี่ยนแปลงของน้ำหนักที่ไม่ทราบสาเหตุนั้นก็อาจเป็นสัญญาณบ่งบอกถึงความเครียดหรืออาการป่วยได้ด้วย ซึ่งการทราบถึงสาเหตุของการเปลี่ยนแปลงของน้ำหนักหรือความอยากอาหารก็จะช่วยให้เราตัดสินใจได้ว่าเราควรจะเป็นกังวลหรือไม่
2. การหลงลืมที่ผิดปกติ (Out-of-the-ordinary forgetfulness)
ถ้าคุณพ่อแค่เกิดหาแว่นตาไม่เจอล่ะก็ เราอาจจะไม่ต้องกังวลอะไร แต่ถ้าเกิดว่าท่านลืมท่านเป็นคนใส่แว่นหรือเกิดหลงทางในเส้นทางที่ท่านคุ้นเคยแล้วล่ะก็อาจจะเป็นสัญญาณบ่งบอกว่าอาการอาจจะไม่ค่อยดีนัก
3. การละเลยเรื่องความสะอาด (Neglected personal hygiene and cleanliness)
หากคุณแม่ที่เคยจะสุดพิถีพิถันของคุณเริ่มที่จะปล่อยผมเผ้ารุงรัง ปล่อยขยะกองโต มีอาหารเน่าเสียอยู่ในตู้เย็น หลอดไฟในบ้านถูกปล่อยไว้ไม่มีการเปลี่ยน หรือหญ้าขึ้นสูงหรือไม่ บ้านอาจจะไม่ปลอดภัยเนื่องจากแสงไฟไม่ทั่วถึงหรือการเสี่ยงต่อการลื่นล้มได้ ซึ่งการไม่สามารถดูแลตนเองและบ้านได้นั้นอาจเป็นสัญญาณที่บ่งบอกถึงปัญหาด้านสุขภาพได้
4. การลดลงของการเข้าสังคมหรือการทำกิจกรรมต่าง ๆ (Decrease in socialization and activity level )
เราควรใส่ใจในพละกำลังและความสามารถในการเคลื่อนที่ของพ่อแม่ ตัวอย่างเช่น คุณแม่ที่เคยกระฉับกระเฉงนั้นเริ่มนั่งอยู่เฉยๆหรือมีอาการเอื่อยเฉื่อยหรือไม่ คุณพ่อนั้นเริ่มไม่สนใจกิจกรรมที่เคยทำเป็นกิจวัตรประจำวันหรือเปล่า นอกจากนั้น หากคนเราสูญเสียคนที่รักเช่นคู่สมรสหรือเพื่อนสนิทล่ะก็ คนเหล่านั้นก็อาจจะเริ่มที่จะรู้สึกเครียดหรือโดดเดี่ยวได้ การพบปะกับเพื่อนๆ ครอบครัวและสังคมนั้นนับเป็นเรื่องสำคัญต่ออารมณ์และสุขภาพของท่านเมื่อเริ่มแก่ตัว
5. อารมณ์เปลี่ยนแปลงกะทันหัน (Significant mood changes)
จู่ ๆ ก็โกรธ เฉื่อยชาไม่อยากยุ่งเกี่ยวกับใคร หรือบางทีท่านก็อาจจะกำลังรู้สึกโศกเศร้าอยู่ อาการซึมเศร้านั้นมักจะเกิดขึ้นในหมู่ผู้สูงวัยโดยไม่ถูกสังเกตเห็น และไม่ได้รับการดูแลอย่างดี อีกทั้งผู้ป่วยก็ลังเลที่จะร้องขอความช่วยเหลืออีก อย่าผูกการเปลี่ยนแปลงของอารมณ์ที่ผิดปกติกับความชราเพียงอย่างเดียว เราควรที่จะเฝ้าสังเกตพ่อแม่ของเราและถามไถ่ท่านว่าพวกท่านกำลังรู้สึกอย่างไรด้วยเช่นกัน รวมถึงการสนับสนุนและเป็นกำลังใจให้พ่อแม่ของเราปรึกษาแพทย์เพื่อขอความช่วยเหลือถ้าพวกท่านมีการเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์ที่แปลกไปเช่นกัน
6. ประสบปัญหาในการขับขี่ (Difficulty driving)
พบรอยบิ่นถลอกที่รถ บังโคลนบิดงอ หรืออาการเร่งรีบหรือไม่มีสมาธิในขณะที่คุณพ่อกำลังอยู่หลังพวงมาลัยหรือไม่ การขับขี่ที่ไม่ปลอดภัยนั้นนอกจากจะทำให้พ่อแม่ของเราตกอยู่ในความเสี่ยงแล้ว คนอื่นๆบนท้องถนนก็อาจได้รับอันตรายด้วยเช่นกัน หลายๆคนเลือกที่จะจำกัดการขับรถของตัวเองเวลาที่อายุมากขึ้น เช่นเลือกที่จะไม่ขับขี่บนทางด่วนหรือขับขี่ตอนกลางคืน เป็นต้น อย่างไรก็ตามการยึดกุญแจนั้นควรเป็นทางเลือกสุดท้าย ซึ่งหากจำเป็นขึ้นมาจริงๆล่ะก็ ลองคำนึงถึงการสัญจรด้วยวิธีอื่นๆเพื่อที่ว่าพ่อแม่ของเราจะได้ไม่ถูกจำกัดอยู่แต่ในบ้าน
7. การใช้ยาตามใบสั่งอย่างผิดวิธี (Misuse of prescribed medications)
พ่อแม่ของเรานั้นจำได้หรือไม่ว่าต้องรับประทานยาในแต่ละวัน? แล้วยาที่ได้รับมานั้นหมดอายุแล้วหรือไม่ พวกท่านรับรู้ถึงผลข้างเคียงของยาหรือเปล่า การใช้ยาผิดวิธีนั้นอาจทำให้สุขภาพถดถอยลงไปกว่าเดิม ซึ่งบางครั้งก็อาจถึงต้องเข้าห้องฉุกเฉินก็เป็นได้
8. การบริหารการเงินผิดพลาด (Mishandling finances)
มีรายการที่ต้องชำระถูกลืมไม่ได้รับการจัดการหรือไม่ พวกท่านลืมว่าจ่ายภาษีหรือยังไหม มีปัญหากับการไล่เรียงรายรับรายจ่ายหรือเปล่า บางครั้งอาจเป็นเรื่องยากที่เราจะเข้าไปยุ่งเกี่ยวกับสถานภาพทางการเงินของพ่อแม่ของเรา โดยเฉพาะยิ่งท่านไม่ค่อยจะปริปากบอกเล่าให้เราฟัง ซึ่งการสูญเสียความสามารถในการชำระรายการต่างๆนั้นอาจเป็นสัญญาณของการเหนื่อยล้าหรืออะไรที่ร้ายแรงกว่านั้น เช่นปัญหาด้านความทรงจำ เป็นต้น
สามารถอ่านเพิ่มเติมได้จาก : 8 Warning Signs Mom and Dad Are Getting Old
รายการอ้างอิง :
Faceoffact. 8 สัญญาณสำคัญบ่งบอกพ่อแม่เริ่มแก่ตัว. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : http://www.vcharkarn.com/vnews/154685. (วันที่ค้นข้อมูล 17 ธันวาคม 2555).– ( 114 Views)