ในร่างกายของเรามีฮอร์โมนตัวหนึ่งซึ่งได้รับการขนานนามว่า “ฮอร์โมนแห่งความผูกพัน” เพราะฮอร์โมนชนิดนี้ส่งผลให้เกิดความรู้สึกผูกพัน อบอุ่น คลายกังวล และรู้สึกปลอดภัย เช่น ความรู้สึกรักในพ่อแม่ เป็นความรักที่มีความผูกพันกันอย่างแน่นแฟ้น ความรู้สึกที่ไม่ตื่นเต้น แต่มีความอบอุ่นลึกซึ้ง ซึ่งความรู้สึกดังกล่าวนี้ เป็นความรู้สึกที่ได้รับผลกระทบมาจาก “ฮอร์โมนออกซิโทซิน”
ฮอร์โมนออกซิโทซิน (Oxytocin) ผลิตจาก neurosecretory cell (เซลล์ประสาทที่ผลิตฮอร์โมน) 2 ชนิดคือ paraventricular nucleus (PVN) และ supraoptic nucleus (SON) ในสมองส่วนไฮโพทาลามัส เมื่อผลิตแล้วจะเคลื่อนผ่านไปตามปลายประสาทแอกซอน และถูกเก็บไว้ที่ต่อมใต้สมองส่วนหลัง นอกจากนี้ฮอร์โมนอ๊อกซิโทซินยังสามารถผลิตได้จากเซลล์รังไข่ และอัณฑะได้อีกด้วย
หน้าที่ของฮอร์โมนออกซิโทซิน
- กระตุ้นการหดรัดตัวของกล้ามเนื้อเรียบของมดลูกของหญิงมีครรภ์ ในการคลอดบุตร ในระยะใกล้คลอด
- กระตุ้นการหลั่งน้ำนม (milk ejection) ทำให้กล้ามเนื้อของต่อมน้ำนม บีบตัวให้หลั่งน้ำนมออกมา เมื่อน้ำนมถูกสร้างขึ้นจะไปเก็บไว้ในถุงน้ำนม
- ฮอร์โมนออกซิโทซินจะกระตุ้นให้มารดามีพฤติกรรมในการเลี้ยงบุตร ซึ่งเชื่อว่าฮอร์โมนนี้เป็นตัวกระตุ้นให้มารดามีความต้องการ ในการเลี้ยงดูทารก นอกจากนี้จะพบว่า ในมารดาที่ให้บุตรดูดนมของตนเอง จะมีความรักใคร่ผูกพัน ทารกมากกว่ามารดาที่ไม่ได้เลี้ยงบุตรด้วยนมตนเอง
นอกจากจะสร้างความผูกพันให้เกิดในระหว่างแม่ลูกแล้ว ออกซิโทซิน ยังสร้างความผูกพันให้เกิดระหว่างคู่รักได้เช่นกัน
โดยพบว่า ในเพศหญิงและชาย ฮอร์โมนอ๊อกซิโทซิน จะถูกหลั่งออกมาในขณะที่มีเพศสัมพันธ์กัน ทำให้คู่รักเกิดความรู้สึกใกล้ชิดและสนิทสนมกันมากขึ้น และเกิดพฤติกรรมรักเดียวใจเดียว อีกทั้งยังพบว่า ในคนที่กำลังตกหลุมรัก จะมีระดับของฮอร์โมนออกซิโทซินมากขึ้นกว่าคนปกติอีกด้วย
มีงานวิจัยหลายชิ้นได้ทำการทดลองเกี่ยวกับฮอร์โมนออกซิโทซิน จนเมื่อเร็ว ๆ นี้ มีงานวิจัยจาก University of Bonn ประเทศเยอรมนี ได้ทดลองโดยนำกลุ่มตัวอย่างที่เป็นชาย ทั้งคนโสดและมีแฟนแล้วแบ่งออกเป็นสองกลุ่ม กลุ่มแรกได้รับการฉีดสเปรย์ฮอร์โมนออกซิโทซินเข้าทางจมูก ส่วนอีกกลุ่มหนึ่งได้รับสเปรย์ยาหลอก และนำหญิงสาวสวย หน้าตาดี เข้ามาพูดคุยด้วย พบว่า ชายที่ได้รับการฉีดฮอร์โมนออกซิโทซิน จะรักษาระยะห่างจากหญิงสาวสวยมากกว่าชายที่ได้รับสเปรย์ยาหลอก และยังพบว่าฮอร์โมนออกซิโทซิน ไม่มีผลแต่อย่างใดกับชายที่ยังโสดหรือไม่มีแฟน
ด้วยเหตุดังกล่าวทั้งหมดทั้งมวลนี้ อ๊อกซิโทซินจึงได้ชื่อว่าเป็น “ฮอร์โมนแห่งความผูกพัน” หรือบางครั้งอาจเรียกได้ว่าเป็น “ฮอร์โมนแห่งความรัก” เพราะมันทำให้เกิดความรู้สึกสนิทสนม ผูกพัน คลายกังวล รู้สึกอบอุ่น และปลอดภัยนั่นเอง
รายการอ้างอิง :
ออกซิโทซิน (Oxytocin). [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : http://www3.ipst.ac.th/research/assets/web/mahidol/hormone(9)/chapter2/oxytocin.htm. (วันที่ค้นข้อมูล 6 ธันวาคม 2555).
ฮอร์โมนแห่งความผูกพัน!!. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : http://www.vcharkarn.com/varticle/44224. (วันที่ค้นข้อมูล 6 ธันวาคม 2555).– ( 285 Views)
