รัฐบาลเดินหน้าขับเคลื่อนกรอบการพัฒนาปัญญาประดิษฐ์แห่งชาติ (National AI Program)

วันที่ 30 กรกฎาคม 2568 ณ ตึกบัญชาการ 1 ทำเนียบรัฐบาล นายประเสริฐ จันทรรวงทอง รองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม เป็นประธานการประชุมคณะกรรมการขับเคลื่อนแผนปฏิบัติการด้านปัญญาประดิษฐ์แห่งชาติเพื่อการพัฒนาประเทศไทย (National AI Committee) ครั้งที่ 2/2568 โดยมี นางสาวสุดาวรรณ หวังศุภกิจโกศล รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) พร้อมด้วย ศาสตราจารย์ ดร.ชูกิจ ลิมปิจำนงค์ ผู้อำนวยการสำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) และ ดร.ชัย วุฒิวิวัฒน์ชัย ผู้อำนวยการเนคเทค สวทช. เข้าร่วมประชุม

ที่ประชุมได้พิจารณาให้ความเห็นชอบกลไกการขับเคลื่อนกรอบการพัฒนาปัญญาประดิษฐ์แห่งชาติ (National AI Program) ประกอบด้วย 4 กลไก ได้แก่ 1) จัดตั้งคณะอนุกรรมการขับเคลื่อนแผนด้านปัญญาประดิษฐ์แห่งชาติเพื่อการพัฒนาประเทศไทย 2) การสร้างเครือข่ายระหว่างหน่วยงานรัฐ บริษัทเอกชน และสถาบันการศึกษาในลักษณะของกลุ่มภาคีเครือข่าย (Consortium) 3) การเร่งรัดให้เกิดการดำเนินงานผ่านศูนย์รวมความเชี่ยวชาญเพื่อการพัฒนาประเทศ (Center of Excellence: CoE) และ 4) การจัดตั้งคณะกรรมการเฉพาะด้านการขับเคลื่อนแผนด้านปัญญาประดิษฐ์แห่งชาติ ภายใต้คณะกรรมการดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ และที่ประชุมได้เห็นชอบกรอบงบประมาณสำหรับขับเคลื่อนตามกรอบการพัฒนาปัญญาประดิษฐ์แห่งชาติประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2569 – 2570 ไม่ต่ำกว่า 15,000 ล้านบาท เพื่อสร้างระบบนิเวศ AI

โดยรายชื่อ CoE ที่พิจารณาเห็นชอบในที่ประชุมเบื้องต้นประกอบด้วย 9 CoE ดังนี้
1. ศูนย์นวัตกรรมปัญญาประดิษฐ์ด้านการศึกษา (AI Excellence Center for Education)
2. ศูนย์นวัตกรรมอุตสาหกรรมสร้างสรรค์ด้วยปัญญาประดิษฐ์ (AI Innovation Center for Creative Industry)
3. ศูนย์นวัตกรรมปัญญาประดิษฐ์ด้านการเกษตร (AI Innovation Center for Agriculture)
4. ศูนย์ความเป็นเลิศด้านปัญญาประดิษฐ์เพื่อการท่องเที่ยว (AI Center of Excellence for Tourism)
5. ศูนย์ความเป็นเลิศด้านปัญญาประดิษฐ์เพื่อสุขภาพและสุขภาวะ (AI Center of Excellence for Health and Wellness)
6. ศูนย์ความเป็นเลิศด้านปัญญาประดิษฐ์เพื่อการผลิต (AI Center of Excellence for Manufacturing)
7. กลุ่มภาคีเครือข่ายด้านโมเดลภาษาขนาดใหญ่ภาษาไทย (ThaiLLM Consortium)
8. ศูนย์การประมวลผลปัญญาประดิษฐ์ภาครัฐ (Government AI Computing Center)
9. ศูนย์สอบเทียบสมรรถนะและทดสอบมาตรฐานผลิตภัณฑ์ปัญญาประดิษฐ์ (AI Product Benchmarking and Testing Center)

นางสาวสุดาวรรณ หวังศุภกิจโกศล รัฐมนตรีว่าการกระทรวง อว. ได้สนับสนุนการดำเนินงาน CoE ในส่วนที่ อว. มีความพร้อมสามารถดำเนินการได้ทันที จำนวน 4 CoE ประกอบด้วย ศูนย์นวัตกรรมปัญญาประดิษฐ์ด้านการศึกษา (AI Excellence Center for Education) ศูนย์ความเป็นเลิศด้านปัญญาประดิษฐ์เพื่อสุขภาพและสุขภาวะ (AI Center of Excellence for Health and Wellness) ภาคีเครือข่ายด้านโมเดลภาษาขนาดใหญ่ภาษาไทย (ThaiLLM Consortium) และศูนย์สอบเทียบสมรรถนะ และทดสอบมาตรฐาน ผลิตภัณฑ์ปัญญาประดิษฐ์ (AI Product Benchmarking and Testing Center) เพื่อเร่งขับเคลื่อนการใช้ประโยชน์ AI ให้เกิดการพัฒนาประเทศและเศรษฐกิจอย่างเป็นรูปธรรม ซึ่ง อว. มีความพร้อมทั้งในมิติด้านงานวิจัยและพัฒนา และการผลิตกำลังคนของประเทศผ่านมหาวิทยาลัยและสถานศึกษา ในการดำเนินการดังกล่าวได้

ด้าน ศาสตราจารย์ ดร.ชูกิจ ลิมปิจำนงค์ ผู้อำนวยการ สวทช. กล่าวเสริมว่า นอกจากการผลิตและพัฒนากำลังคนของประเทศให้มีความพร้อมในการใช้งาน AI ได้อย่างถูกต้องและมีประสิทธิภาพแล้ว ยังต้องคำนึงถึงการใช้งาน AI อย่างปลอดภัยและมีธรรมาภิบาลด้วย

นอกจากนี้ ในที่ประชุมได้พิจารณาการปรับปรุงองค์ประกอบของคณะกรรมการ AI แห่งชาติ โดยเพิ่ม รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงแรงงาน เป็นกรรมการ เพื่อรองรับการประยุกต์ใช้และการพัฒนาเทคโนโลยี AI ในภาคเศรษฐกิจและสังคมอย่างเป็นระบบ และเตรียมความพร้อมด้านกำลังคนของประเทศ