หนังสือคู่มือโควิด-19

Post Views: 5,838

26 ม.ค. 2564

เอกสารเผยแพร่

คู่มือโควิด-19

ดร.นำชัย ชีววิวรรธน์
ฝ่ายสร้างสรรค์สื่อและผลิตภัณฑ์
สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.)

เอกสารนี้ทำขึ้นเพื่อเผยแพร่ความรู้เกี่ยวกับโรคโควิด-19
สามารถเผยแพร่ได้ในวงกว้างโดยไม่ต้องขออนุญาต
*** ขอสงวนสิทธิ์ห้ามนำไปตีพิมพ์เพื่อจัดจำหน่ายทางการค้า ***
เผยแพร่ครั้งแรก มกราคม 2564

Disclaimer: ข้อมูลในเอกสารนี้ได้จากการประมวลข้อมูลจากหลายแหล่งอ้างอิง โดยหลักมาจากศูนย์ควบคุมและป้องกันโรค (CDC, Centers for Disease Control and Prevention) ประเทศสหรัฐอเมริกา, องค์การอนามัยโลก (WHO, World Health Organization), เว็บไซต์ด้านวิชาการ เช่น วารสารวิจัยทางวิทยาศาสตร์ต่างๆ และสื่อสารมวลชนที่มีระดับความน่าเชื่อถือสูง ทั้งนี้ สำหรับข้อมูลการปฏิบัติตนบางอย่างที่แตกต่างออกไป ให้ถือปฏิบัติตามประกาศของศูนย์บริหารสถานการณ์แพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 กระทรวงมหาดไทย (ศบค.มท.)

ดาวน์โหลดหนังสือ

สารบัญ
หมวดหมู่	คำถาม
ความรู้พื้นฐาน	โคโรนาไวรัสชนิดใหม่คืออะไร?
	ทำไมจึงเรียกว่า โควิด-19?
	โควิด-19 พบครั้งแรกในประเทศจีนใช่หรือไม่?
การแพร่กระจาย	ไวรัสแพร่กระจายอย่างไร?
	อากาศร้อนช่วยหยุดยั้งการแพร่ระบาดได้จริงหรือไม่?
	ยุงหรือเห็บหมัดนำเชื้อไวรัสนี้ได้หรือไม่?
การป้องกันตัว	ต้องป้องกันตัวเองอย่างไร?
	การสวมหน้ากากอนามัยสำคัญอย่างไร?
	มีข้อควรระวังเกี่ยวกับหน้ากากอะไรบ้าง?
	หากต้องไปรักษาตัวด้วยโรคอื่นที่โรงพยาบาลช่วงโควิด-19 ระบาด จะปลอดภัยหรือไม่?
	จะติดเชื้อจากจดหมายหรือพัสดุภัณฑ์ได้หรือไม่?
	ยังบริจาคเลือดได้ไหม?
	คนที่สวมคอนแทกต์เลนส์ต้องระวังอะไรเป็นพิเศษหรือไม่?
	น้ำสบู่หรือแอลกอฮอล์ป้องกันโควิด-19 ได้หรือไม่?
	การทำความสะอาดพื้นผิวและผลิตภัณฑ์ต่างๆ ควรทำอย่างไร?
หากคนใกล้ชิดผู้ป่วย	ถ้าป่วยหรือมีคนในบ้านป่วย ควรทำอย่างไร?
	หากสัมผัสใกล้ชิดกับผู้ป่วยโควิด-19 ต้องทำอย่างไร?
การดูแลเด็กและผู้สูงอายุ	เด็กๆ มีความเสี่ยงที่จะป่วยจากโควิด-19 แค่ไหน?
	เด็กๆ จำเป็นต้องสวมหน้ากากอนามัยหรือไม่?
	เด็กๆ ออกไปเล่นกับเพื่อนได้หรือไม่?
	เด็กๆ ใช้เวลากับผู้สูงอายุหรือผู้มีโรคประจำตัวได้หรือไม่?
อาการป่วย	โควิด-19 ทำให้เกิดอาการอย่างไรบ้าง?
	เป็นไปได้หรือไม่ที่จะติดไข้หวัดใหญ่และโควิด-19 พร้อมกัน?
การตรวจโรค	เป็นไปได้หรือไม่ที่จะเก็บตัวอย่างและตรวจที่บ้าน?
	จำเป็นต้องตรวจการติดเชื้อแค่ไหน?
	เมื่อใดควรเข้ารับการตรวจโควิด-19? และผลตรวจหมายความว่าอย่างไร?
	ตรวจการติดเชื้อในอดีต (ตรวจแอนติบอดี) ได้อย่างไร? ผลการตรวจหมายความว่าอย่างไร?
	เป็นไปได้หรือไม่ที่จะตรวจไวรัสไม่พบ แล้วต่อมาภายหลังตรวจพบไวรัส?
ผู้เสี่ยงป่วยหนัก	ใครบ้างที่เสี่ยงจะป่วยหนักจากโควิด-19?
	ควรงดยาใดบ้างหรือไม่ หากป่วยโควิด-19?
	ผู้ทุพพลภาพมีความเสี่ยงมากกว่าคนทั่วไปหรือไม่?
ผู้ป่วยภูมิแพ้ตามฤดูกาล	ผู้ป่วยโควิด-19 กับป่วยภูมิแพ้ตามฤดูกาล มีอาการแตกต่างกันอย่างไร?
	การป่วยภูมิแพ้ตามฤดูกาล เพิ่มความเสี่ยงที่จะป่วยโควิด-19 หรือไม่ และหากติดโควิด-19 จะทำให้มีอาการหนักขึ้นหรือไม่?
	การสวมหน้ากากอนามัยจะทำให้ลดอาการภูมิแพ้ตามฤดูกาลได้หรือไม่?
การตรวจสอบเส้นทางการติดเชื้อ	การตรวจสอบเส้นทางการติดเชื้อ (contact tracing) คืออะไร?
	ระหว่างการตรวจสอบ จะเกิดอะไรขึ้นกับข้อมูลส่วนตัวบ้าง?
	หากผลตรวจพบว่าติดเชื้อ จะต้องทำอย่างไรบ้าง?
	ใครบ้างที่ถือเป็นผู้สัมผัสใกล้ชิด (close contact) กับผู้ป่วยโควิด-19?
	หากขณะนั้นใส่หน้ากาก จะถือว่าเป็นผู้สัมผัสใกล้ชิดหรือไม่?
	หากเป็นผู้สัมผัสใกล้ชิด จะต้องตรวจโรคโควิด-19 หรือไม่?
	หากเคยอยู่ในบริเวณใกล้เคียงกับผู้ติดเชื้ออยู่ จะต้องทำอย่างไรบ้าง?
	จำเป็นต้องดาวน์โหลดแอปติดตามการติดเชื้อไว้ในมือถือหรือไม่?
งานศพ	มีความเสี่ยงแค่ไหนในการร่วมงานศพผู้เสียชีวิตจากโควิด-19?
	ควรจัดการข้าวของของผู้เสียชีวิตจากโควิด-19 อย่างไร?
การทำความสะอาดและฆ่าเชื้อ	ต้องทำความสะอาดฆ่าเชื้อข้าวของต่างๆ อย่างไร?
	การทำความสะอาดแตกต่างจากการฆ่าเชื้ออย่างไร?
	บริเวณที่พบผู้ป่วย จะดูดฝุ่นทำความสะอาดอย่างไรให้ปลอดภัย?
	ควรทำความสะอาดแบบกิจวัตรอย่างไร? บ่อยครั้งมากน้อยเพียงใด?
	ใครมีหน้าที่ทำความสะอาดและฆ่าเชื้อ?
	คลื่นอัลตราซาวนด์, แสงยูวีความเข้มข้นสูง, หลอดแอลอีดีสีน้ำเงิน หรืออุโมงค์ฆ่าเชื้อ มีประสิทธิภาพมากน้อยเพียงใด?
	ควรฉีดฆ่าเชื้อบริเวณที่โล่งนอกอาคาร, ทางเดิน และถนน เพื่อป้องกันการแพร่กระจายของโรคหรือไม่?
สัตว์เลี้ยงและปศุสัตว์	ติดโควิด-19 จากสัตว์เลี้ยงหรือปศุสัตว์ได้หรือไม่?
	ไวรัสก่อโรคโควิด-19 ติดอยู่บนผิวหนังหรือขนของสัตว์หรือไม่?
	ใช้น้ำยาฆ่าเชื้อที่เช็ดล้างมือกับสัตว์ได้หรือไม่?
	นำสุนัขไปสวนสาธารณะได้หรือไม่?
	นำสุนัขไปฝากเลี้ยงหรือทำความสะอาดได้หรือไม่?
	หากสัตว์เลี้ยงป่วย และคิดว่าติดโควิด-19 ต้องทำอย่างไร?
	สัตว์หรือผลิตภัณฑ์จากสัตว์ที่นำเข้าปลอดภัยหรือไม่?
	สัตว์ป่าแพร่กระจายโรคโควิด-19 ให้คนหรือสัตว์เลี้ยงได้หรือไม่?
	ไวรัสก่อโรคโควิด-19 จะกลับสู่สิ่งแวดล้อมผ่านทางน้ำเสียและสัตว์ในธรรมชาติที่ติดเชื้อได้หรือไม่?
การรับมือของชุมชน	ชุมชนจะรับมือและบรรเทาความรุนแรงของการระบาดโควิด-19 ได้อย่างไร?
อาหารและน้ำ	ติดโควิด-19 จากอาหาร (รวมทั้งที่ซื้อกลับจากร้านอาหาร, ทำใหม่ๆ, อาหารแช่แข็ง, หรืออาหารในบรรจุภัณฑ์) หรือน้ำดื่มได้หรือไม่?
	ไวรัสก่อโรคโควิด-19 แพร่กระจายผ่านน้ำที่ฆ่าเชื้อแล้วได้หรือไม่?
อุจจาระและน้ำเสีย	พบไวรัสก่อโรคโควิด-19 ในอุจจาระหรือไม่?
	ไวรัสก่อโรคโควิด-19 แพร่กระจายผ่านระบบน้ำเสียได้หรือไม่?
	ไวรัสก่อโรคโควิด-19 แพร่กระจายผ่านน้ำท่วมได้หรือไม่?
สระว่ายน้ำ, อ่างอาบน้ำ และสวนสนุกที่มีน้ำ	ไวรัสก่อโรคโควิด-19 แพร่กระจายผ่านสระว่ายน้ำ, อ่างอาบน้ำ และสวนสนุกที่มีน้ำได้หรือไม่?
	ไวรัสก่อโรคโควิด-19 แพร่กระจายผ่านน้ำในสระว่ายน้ำแบบน้ำเกลือได้หรือไม่?
	ไวรัสก่อโรคโควิด-19 แพร่กระจายผ่านน้ำในทะเลสาบ, แม่น้ำ หรือมหาสมุทรได้หรือไม่?
	ต้องสวมหน้ากากผ้าในน้ำหรือไม่?
	แสงยูวีในแสงอาทิตย์ฆ่าเชื้อตามผิววัตถุที่ใช้ร่วมกันหรือไม่?
	ต้องทำความสะอาดหรือฆ่าเชื้อผิวหน้าวัตถุที่ใช้ร่วมกัน (เช่น มือจับในห้องน้ำ) ในสระว่ายน้ำ, อ่างน้ำอุ่น และสวนสนุกที่มีน้ำ บ่อยเพียงใด?
วัคซีน	วัคซีนป้องกันโควิด-19 จะทำให้ป่วยเป็นโควิด-19 ได้หรือไม่?
	หลังจากฉีดวัคซีนแล้ว จะทำให้ผลตรวจไวรัสก่อโรคโควิด-19 เป็นบวกใช่หรือไม่?
	หลังจากเป็นโควิด-19 และหายป่วยแล้ว ยังจำเป็นต้องฉีดวัคซีนป้องกันโควิด-19 หรือไม่?
	การฉีดวัคซีนช่วยป้องกันไม่ให้ป่วยจากโรคโควิด-19 ใช่หรือไม่?
	วัคซีนโควิด-19 จะไปเปลี่ยนดีเอ็นเอของคนได้รับวัคซีนหรือไม่?
	ภูมิคุ้มกันที่ได้จากการติดเชื้อไวรัสตามธรรมชาติกับที่ได้จากการฉีดวัคซีนโควิด-19 แบบใดอยู่ได้นานกว่ากัน?
	มีอะไรเป็นส่วนประกอบในวัคซีนบ้าง?
	ใครจะได้รับวัคซีนก่อนหลังตามลำดับอย่างไร?
	ระหว่างที่รอรับการฉีดวัคซีน ต้องป้องกันตัวเองอย่างไร?
	จำเป็นต้องฉีดวัคซีนโควิด-19 กี่ครั้ง?
	หากฉีดวัคซีนครบ 2 โดสแล้ว ยังต้องใส่หน้ากากและหลีกเลี่ยงการใกล้ชิดอยู่หรือไม่?
	ฉีดวัคซีนโควิด-19 พร้อมกับวัคซีนอื่นได้หรือไม่?
	หากมีอาการป่วยอื่นอยู่ จะสามารถฉีดวัคซีนโควิด-19 ได้หรือไม่?
	มีโอกาสที่จะเกิดอาการแพ้อย่างรุนแรงจากวัคซีนโควิด-19 ได้หรือไม่?
ยา	มียาที่ใช้รักษาโควิด-19 หรือไม่?
	ยาตระกูลคลอโรควินรักษาโควิด-19 ได้จริงหรือไม่?
	ใช้ยาปฏิชีวนะป้องกันหรือรักษาโรคโควิด-19 ได้หรือไม่?
ยุคหลังวัคซีนโควิด-19	หลังจากเริ่มฉีดวัคซีนในประชากรจำนวนมาก จะเป็นอย่างไรต่อไป?