OER แนวทางปฏิบัติและแบบฝึกหัด: วิธีการสร้าง Open Educational Resources

ปัจจุบัน Open Educational Resources (OER) เริ่มเป็นที่ยอมรับในมหาวิทยาลัยหลาย ๆ แห่งเพิ่มมากขึ้น จากการศึกษาที่มีการตีพิมพ์เมื่อเร็ว ๆ นี้ พบว่ามหาวิทยาลัยในสหรัฐอเมริกาจำนวนมากได้ให้การสนับสนุนครูอาจารย์ในสังกัด ให้มีการเปลี่ยนจากตำราที่เป็นสิ่งพิมพ์รูปเล่มเป็น Open Educational Resources ซึ่งจากผลการสำรวจการใช้คอมพิวเตอร์ของมหาวิทยาลัยปี 2018 ระบุว่า ร้อยละ 64 ของมหาวิทยาลัย เปิดเผยว่ามีการสนับสนุนให้บุคลากรใช้ Open Educational Resources ในหลักสูตรมากขึ้น เมื่อเทียบกับผลการสำรวจในปี 2014 ที่พบเพียงร้อยละ 34 เท่านั้น นอกจากนี้ยังพบว่า ร้อยละ 52 ของมหาวิทยาลัยจะสนับสนุนครูอาจารย์หากมีการสร้างสื่อการเรียนการสอนใน OER ของตนเองด้วยเช่นกัน

ทั้งนี้ ข้อเสนอในการสนับสนุนจากมหาวิทยาลัยแล้ว ยังมีแบบฝึกหัดและแหล่งข้อมูลออนไลน์อื่น ๆ จำนวนมากที่สามารถนำมาใช้ในการสร้าง Open Educational Resources รวมถึงโครงการ OER และศูนย์ข้อมูล OER ต่าง ๆ อีกด้วย โดยมีการรวบรวมหลักสูตรและแนวทางการเรียนรู้ด้วยตนเองไว้ให้บริการ เช่น

• Ruhr University Bochum ได้เสนอหลักสูตรที่เรียนด้วยตนเองอย่าง  “Introduction to open educational resources” (OER) ซึ่งครอบคลุมถึงวิธีการค้นหา OER และวิธีการสร้างด้วยตนเอง โดยหลักสูตรจะใช้เวลาประมาณ 120 – 160 นาที โดยรวมถึงแบบฝึกหัด แบบทดสอบด้วยตนเองและเกมมิฟิเคชั่น (gamification)
• Algonquin Colleges ได้เสนอหลักสูตรประมวลความรู้ หรือหลักสูตรวัดความรู้สำหรับทุกคนที่สนใจความเคลื่อนไหวของ OER หัวข้อหลักคือ: ลิขสิทธิ์ แนวทางปฏิบัติที่เป็นเลิศเมื่อค้นหาและใช้งาน OER (copyright, best practices when searching, and using OER) ในตอนท้ายของหลักสูตรนั้น ผู้เข้าร่วมจะได้รับเชิญให้สร้างแหล่งข้อมูลแบบเปิดเพื่อเรียนรู้หรือสอนด้วยตัวของพวกเขาเองอีกด้วย
• Penn State University Libraries มีข้อมูลสำหรับครูอาจารย์ที่พัฒนา MOOCs หรือมีส่วนเกี่ยวข้องกับการพัฒนา MOOCs โดยเฉพาะ ซึ่งในส่วนนี้ได้นำเสนอข้อมูลเกี่ยวกับวิธีการใช้งาน Open Educational Resources
• The University of the Witwatersrand Johannesburg ได้นำเสนอ LibGuide ซึ่งประกอบด้วยแนวทางการปฏิบัติ เครื่องมือ และเนื้อหาหลักสูตรสำหรับ OER รวมถึงสิ่งอื่น ๆ อีกที่เกี่ยวข้อง
• Fort Hays State University ได้นำเสนอภาพรวมของ open educational resources โดยสังเขป ซึ่งมีข้อมูลครอบคลุมรายละเอียดที่เกี่ยวข้อง และจัดทำข้อกำหนดแนวทางปฏิบัติ Forsyth Library OER Research Guide พร้อมข้อมูลเกี่ยวกับการทำวิจัย OER ไว้ให้ศึกษา
• College Libraries Ontario ได้มี The Learning Portal ซึ่งเป็นชุดเครื่องมือสำหรับการใช้งาน OER ที่มีคำอธิบายเกี่ยวกับวิธีการค้นหา การใช้งานและการสร้าง Open educational resources ไว้อย่างชัดเจน
• รัฐแซกซันและ University Library Dresden (Sächsische Landesbibliothek — Staats- und Universitätsbibliothek Dresden, SLUB) มีการนำเสนอ “introduction to open educational materials” เป็นภาษาเยอรมัน

มหาวิทยาลัยอื่น ๆ ที่ให้บริการข้อมูลที่ครอบคลุมเกี่ยวกับ OER เช่น

• Reynolds Community College Libraries มีการจัดทำ Research Guide Open Educational Resources
• Bridgewater State University Maxwell Library
• Prince George’s Community College
• University of Pittsburgh Library System

นอกจากมหาวิทยาลัยแล้ว ยังมีแหล่ง OER information centre ที่รวมสื่อการเรียนรู้แบบเปิด ไว้ให้บริการ เช่น

• OER information centre (OERinfo) ซึ่งหนึ่งในสิ่งที่ OERinfo นำเสนอคือ แนวทางในการสร้าง OER ซึ่งจะแสดงรายการทรัพยากรจำนวนมาก ตัวอย่างเช่น การเสนอ OER Canvas ซึ่งเป็นแม่แบบ (template) สำหรับเริ่มต้นร่างโครงการ OER และแผ่นพับประชาสัมพันธ์ที่นำเสนอความรู้เกี่ยวกับ OER เป็นภาษาเยอรมัน
• Open Education Austria ได้จัดทำแนวทางการปฏิบัติในการสร้าง Open educational resources ข้อมูลและแบบฝึกหัดภาคปฏิบัติสำหรับผู้สอนในมหาวิทยาลัย 2 (A Guideline for creating open educational resources – information and practical exercises for university tutors2) ซึ่งเป็นภาษาเยอรมัน
• OERinForm ได้รวบรวมสื่อวิดีโอการเรียนการสอนบน YouTube ไว้จำนวนมาก และยังสามารถหาข้อมูล สื่ออื่น ๆ และ e-learning centres สำหรับครูอาจารย์และบุคคลทั่วไปที่สนใจเพิ่มเติมได้ โดยมีการนำเสนอข้อมูลต่าง ๆ สำหรับอาจารย์มหาวิทยาลัย รายการลิงก์ที่เกี่ยวข้อง แม่แบบสำหรับการพัฒนาแนวคิดเกี่ยวกับ OER ของมหาวิทยาลัย รวมถึงแนวทางการสร้าง OER ทั้งนี้ คู่มือการใช้งาน OER ในมหาวิทยาลัยและอินโฟกราฟิกสำหรับผู้ที่เกี่ยวข้องกับ OER ในมหาวิทยาลัยและกระบวนการทำงานกับ OER บางหัวข้อที่พร้อมให้บริการดาวน์โหลด และนอกเหนือจากสื่อวัสดุและการดาวน์โหลดอื่น ๆ ซึ่งคู่มือการศึกษาแบบเปิดประกอบด้วยข้อมูลที่ช่วย OER ในทางปฏิบัติ ยังมีข้อมูลในการสร้างและพัฒนา OER ซอฟต์แวร์ที่มีประโยชน์ การเผยแพร่ OER เครื่องมือสำหรับการสร้างและการผสมผสาน OER ซึ่งสามารถค้นหาวิดีโอที่เป็น Open educational resources จำนวนมากผ่านทาง YouTube อีกด้วย

ที่มา: Birgit Fingerle. (2018). OER Guidelines and Tutorials: How to Create Open Educational Resources. Retrieved June 25, 2019, from https://www.zbw-mediatalk.eu/2018/11/oer-guidelines-and-tutorials-how-to-create-open-educational-resources/